Eczacıbaşı Dynavit Başantrenörü Ferhat Akbaş, Fast Company Türkiye’ye verdiği özel röportajda Talat Yeşiloğlu’nun sorularını yanıtladı. Başarılı oyuncuların dikkat çeken özelliklerini ve bir çalıştırıcıda bulunması gereken özellikleri açıklayan bulunan Akbaş, “Başarıda en önemli pay sabırlı olmaya aittir.” dedi.
“Şampiyonluk stratejimiz çok önceden kurgulanmıştı.”
Dünya Kulüpler Şampiyonası’nda Eczacıbaşı Dynavit ile bu sezonun şampiyonu olan Ferhat Akbaş, şampiyonluk yolunu şöyle anlattı:
“Bizim bu turnuvadaki stratejimiz, çok önceden, sezon başından itibaren kurgulanmıştı. Hedefimiz, sezonun ilk yarısının zirve noktasına bu turnuvada ulaşmaktı. Turnuvanın sezonun içinde olması bu stratejiyi bizim daha dikkatli tasarlamamıza yol açtı. Nitekim, Uzakdoğu’ya gittiğimizde yiyeceğimiz yemeğe kadar her şeyi özenle planladık.
Maçtan önce, maç sırasında ve sonrasında en yoğun yaptığımız şey, oyuncularla iletişimdi. Hedefimiz, mümkün olduğunca onların en iyi özellikleriyle bu turnuvadan faydalanmaktı. Onlar da çok yardımcı oldu ve iyi reaksiyon gösterdiler. Bu açıdan çok güzel ve mutlu bir turnuva yaşadık.
Maç sırasında farklı bir şekilde gerideyken de inancımızı yitirmemiştik, çünkü iyi oynuyorduk. Oyunda kalmamız, özellikle kritik rallilerde önde olmamız bizim için avantaj oldu. İkinci sette oyunun kaderini değiştirmek için farklı oyuncularımızı sahaya sürdük. Bu da bize faydalı oldu. Sonuçta, sadece sahadaki 6 kişiyle değil, 14 kişilik kadromuzla güzel bir enerjiyle, rotasyonla kazandık.”
“Başarıda en büyük pay sabırlı olmaya aittir.”
37 yaşındaki teknik adam, başarıyı getiren en önemli faktör sorulduğunda şöyle cevaplıyor:
“Yetenek, çalışma, ekip, uyum gibi faktörlerin yanına ‘sabır’ faktörü de eklenebilir. Hatta bana göre başarıda en büyük pay ‘sabırlı’ olmaya aittir. Çünkü, voleybola başlama yaşı epeyce düştü. Bu spora 7-9 yaş arasında başlayanlar var. A takımda önemli bir yere gelmek için 10-12 yıl boyunca çok ciddi bir antrenman temposunu kaldırmaları gerekiyor. Bu süreç de dışarıdan görüldüğü gibi çok eğlenceli değildir.
12 yıllık bu sürede çok ciddi bir çaba verilmesi, yaşam standardının tutturulması gerekiyor. Bu yüzden ‘sabır’ en önemli faktördür. Bunun dışında yetenek, fiziksel veya mental kapasiteniz yoksa, başarıya ulaşamazsınız. Yetenekler arasındaki rekabeti ise bana göre ‘sabır’ belirler…”
“Başarısızlık da yönetilir” diyen Ferhat Akbaş, kendi kariyerinde bunu nasıl yaptığını şöyle açıklıyor:
“Bunu defalarca yapmış birisi olarak hep, ‘Oyunda kal Ferhat!’ diyorum. Takım önde de olsa, geriden de gelse, maçı sonuçlandıracak güç, sahadaki oyunculardır. Bu yüzden oyunda kalabilir, oyun sırasında küçük müdahaleler yapabilirseniz, büyük sonuçlara doğru gidebiliyorsunuz. Çin’deki final maçında yaşadığımız da tamamen buydu. Çevresel faktörler nedeniyle skor tamamen kontrolden çıkmıştı. Buna rağmen biz küçük ama emin olduğumuz şeylere odaklanarak, üzerine damla damla koyarak bir şeyler yapmaya çalıştık. Genellikle zor ve kritik anlarda yapmaya çalıştığım bu oluyor.”
Genç çalıştırıcı, başarı yolunda 10 bin saat çalışma kuralından bahsetti:
“Başarılı olmak için 10 bin saat çalışma kuralı, bence çok makul ve mantıklı. İş dünyası için söylenen bu rakam spor için de geçerli. Belki sporda bu sayı bir miktar daha yükseltilebilir. Çünkü, sporda, yılların verdiği bir tekrar, tecrübe adedi gerekiyor. Bir sporcunun antrenman bitiminden sonra çalışmaya devam etmesi, benim için kesinlikle pozitif bir harekettir. Zaten oyuncunun niyetini de aslında görüyorsunuz.
Ayrıca, spor, ne kadar tekrar yaparsanız, o kadar size fayda sağlar. Tabii ki sporcuyu o noktaya getiren yetenektir. Ancak, yeteneğin yetersiz kaldığı yerlerde devreye ‘çalışma’ giriyor. Sadece sporda değil, örneğin müzikte de ne kadar çalışırsanız, o kadar iyisiniz. Hatta bazen oyuncularıma ‘bırak antrenmanı senin topla uyuman lazım’ diyorum.”
“Yıldız oyuncu yönetimi, başarının en önemli faktörlerinden biridir.”
‘Yıldız’ oyuncuları yönetmenin başarıdaki anahtar faktörlerden biri olduğunu belirten Akbaş, “Futbolda da voleybolda da oyuncu değiştirme kuralları çok esnek değildi. Son yıllarda değişti ve basketbol gibi sürekli değişiklikler yapmanız gerekiyor. Bazı oyuncular buna adapte oluyor, bazıları zorluk çekiyor. Oyuncuların motivasyonunu bozmamak için, ‘Ben böyle bir başlangıç yapıyorum’ diyor ve ardından ‘çünkü’ diyerek devam ediyorum. Neden onu tercih etmediğimi, düşüncemi düzgün şekilde aktarıyorum. Oyuncu seçimi yapmamın nedenlerini paylaşmak, onlarla iletişimde bana büyük fayda sağlıyor. Bu noktaya gelmiş sporcuların da normal bireyler olmadığını kabul etmeniz gerekiyor. Hepsinin çok özel yetenekleri var. Bunu dikkate alıp, onları özel hissettirmeniz gerekiyor. Bana göre ‘yıldız’ oyuncu yönetimi, başarının en önemli faktörlerinden biridir.” diyor.
Ferhat Akbaş, başarılı oyuncuların dikkat çeken özelliklerini açıkladı: “Voleybol bir takım sporudur. Bu nedenle takım başarısı için arkadaşlarıyla doğru iletişim kurabilen, onlar kadar kendi eksikliklerini kabul edebilen bir oyuncu çok değerlidir. Böylece takım oyununu da dengelerler.
Çalışkan bir sporcu bizim için çok değerlidir. 10 bin saat kuralı da bunu destekliyor.
Son dönemde mental güç çok önem kazandı. Sosyal medyadan, etraftan sporcular çok etkileniyor. Artık çevre etkisini doğru yönetebilecek ‘mental’ güce sahip olanlar öne çıkıyor.”
Koç Ferhat Akbaş, bir hocada bulunması gereken liderlik özelliklerini şöyle listeledi:
- Titiz yaklaşım: “Kadın takımı çalıştırıyorum o nedenle titiz iletişime önem veriyorum.”
- Oyuncuyu anlamak: “Tek tek her oyuncumu çok iyi anlamak isterim. Çünkü, onları bazı şeyleri yapmaya ikna etmeye çabalıyoruz. Bunun için empati yapmak ve çok iyi anlamak gerekiyor.”
- Dinlemek: “Her oyuncunun duygusu, hayata ve maça bakış açısı farklı olabilir. Bu yüzden onları dinler, sorular sorarım.”
- Ortak Karar: “Genellikle maçı takımla beraber yönetiriz. Son kararı ben veririm ama başıma buyruk olma yerine, onların düşüncelerini alarak karar veririm.”
- Sakinlik: “Özellikle maç sırasında sakin kalabilmeye büyük önem veririm. Sakin kaldığımda takımla daha iç içe olduğumu, kontrollü gittiğimizi görüyorum.”
- Çalışmak: “Bir liderin de çok çalışması gerekiyor. Eğer lider çok çalışırsa, ekibi de çok çalışır. Ben de bunu yapmaya çalışıyorum.”
